به گزارش خبرنگار محیط‌زیست نیلگون، کربن دی‌اکسید یک گاز گلخانه‌ای به شمار می‌رود که به جذب و انتشار گرما در جو زمین کمک می‌کند. بدون این گاز، دمای سیاره زمین بسیار کاهش پیدا می‌کند. در مقابل افزایش بیش از اندازه غلظت CO2 در اتمسفر، باعث افزایش میانگین دمای جهانی شده و آب و هوای زمین را مختل می‌کند. غلظت بیش از حد می‌تواند تنظیم طبیعی دما در جو را مختل کند و منجر به گرم شدن کره زمین شود.
گاز کربنیک یا همان گاز دی اکسید کربن (CO2) در دما و فشار اتاق، بی‌رنگ و غیر قابل اشتعال است. این مولکول از یک اتم کربن و دو اتم اکسیژن به همراه دو پیوند دوگانه تشکیل شده است. اگرچه مقدار آن در هواکره بسیار کمتر از گاز نیتروژن و اکسیژن است؛ اما در هر صورت، یکی از اجزای مهم جو زمین است. CO2 چهارمین جزء فراوان در هوای خشک بوده که امروزه غلظت آن در جو به بیش از 400 ppm ( در میلیون) می‌رسد.
قبل از گسترش فعالیت‌های صنعتی، این مقدار چیزی در حدود ۲۷۰ ppm بود. به بیانی دیگر، سطح کربن دی اکسید موجود در اتمسفر زمین از زمان شروع انقلاب صنعتی تاکنون، حدود ۴۰ درصد افزایش یافته است. این رویداد در نهایت منجر به افزایش دمای زمین می‌شود که در ادامه در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
غلظت CO2 به ویژه در نتیجه انقلاب صنعتی و رشد تصاعدی در فعالیت‌های تولیدی در سراسر جهان افزایش یافته است. جنگل‌زدایی، کشاورزی و استفاده از سوخت‌های فسیلی منابع اصلی CO2 هستند.
بر اساس جدیدترین داده‌های اطلس جهانی کربن، پنج کشور برتر که در مجموع بیشترین CO2 را از زمان انقلاب صنعتی تولید کرده‌اند، ایالات متحده، چین، روسیه، آلمان و بریتانیا هستند. دی‌اکسید کربن (CO2)، به یک نگرانی بزرگ تبدیل شده، زیرا باعث تغییرات آب و هوایی در سطح زمین شده است. پنج کشور برتر تولیدکننده CO2 در سال ۲۰۲۰ چین، ایالات متحده، هند، روسیه و ژاپن بودند.
بیشترین تولیدکنندگان دی‌اکسید کربن
۱. چین
نفر اول این فهرست چین است. چین با تولید ۱۰۶۶۸ میلیون تن بزرگترین تولید کننده گاز دی اکسید کربن جهان در سال ۲۰۲۰ است. منبع اصلی انتشار CO2 در چین سوخت‌های فسیلی است، به ویژه سوزاندن زغال‌سنگ.
حدود ۵۵ درصد از کل انرژی تولید شده توسط چین در سال ۲۰۲۱ به تنهایی از زغال سنگ تأمین شده است و از آنجایی که زغال سنگ سرشار از کربن است، سوزاندن آن در نیروگاه‌ها و دیگ‌های بخار چین، مقادیر زیادی CO2 را در جو آزاد می‌کند، مورد دیگر استفاده از وسایل نقلیه موتوری در انتشار گازهای گلخانه‌ای زیاد CO2 نقش دارد.
چین قصد دارد در آینده با تولید برق بیشتر با استفاده از منابع انرژی هسته‌ای، انرژی‌های تجدیدپذیر و گاز طبیعی، وابستگی خود به زغال سنگ را کاهش دهد و آلودگی شهرهای بزرگ را کم کند. به عنوان دومین تولید کننده بزرگ جهان، بیشتر تولیدات صنعتی چین از زغال سنگ تأمین می شود. علاوه براین، شهرنشینی سریع انتشار CO2 را تشدید کرده است. تولید سیمان و فولاد( نیمی از فولاد جهان در چین تولید می‌شود)، برای زیرساخت، مقدار قابل توجهی C02 تولید می‌کند.
۲. آمریکا
ایالات متحده با مجموع ۴۳۱۷ تن دی اکسید کربن در سال ۲۰۲۰ دومین تولیدکننده بزرگ دی‌اکسید کربن است. بزرگترین منابع انتشار CO2 در آمریکا از حمل و نقل، تولید برق و صنعت در سال ۲۰۲۰ بود. اگرچه دولت ایالات متحده تلاش‌های برای کاهش وابستگی به زغال سنگ جهت تولید برق انجام داد، اما این کشور به یک تولید کننده عمده نفت خام تبدیل شده است.
همچنین، اقتصاد آمریکا به شدت به بخش حمل و نقل وابسته است، که نفت را برای کامیون‌ها، کشتی‌ها، قطارها و هواپیماها می‌سوزاند. مصرف کنندگان ایالات متحده به ویژه به خودروهای شخصی خود به عنوان وسیله اصلی حمل و نقل خود وابسته هستند و این نیز به ردپای CO2 از طریق بنزین و دیزل کمک می کند.
یکی دیگر از عوامل مهم انتشار CO2 در ایالات متحده، صنعت است که سوخت‌های فسیلی را برای انرژی می سوزاند. همچنین، بخش شیمیایی ایالات متحده از واکنش‌های شیمیایی مختلف لازم برای تولید کالا از مواد خام استفاده می‌کند که در این فرآیند، CO2 منتشر می کند.آمریکا به دنبال تصویب لایحه‌ای برای بهبود زیرساخت‌ها در سراسر کشور است و بودجه‌هایی شامل ۷.۵ میلیارد دلار برای شبکه سراسری ایستگاه‌های شارژ خودروهای الکتریکی و ۶۵ میلیارد دلار برای به‌روزرسانی خطوط برق، جلوگیری از هک کردن شبکه برق و تأمین انرژی پاک است.
۳. هند
هند با تولید ۲۴۴۲ میلیون تن مجموع انتشار دی اکسید کربن در سال ۲۰۲۰، سومین تولیدکننده گاز CO2 است. زغال سنگ منبع اصلی انرژی برای هند است که حدود ۴۵ درصد انرژی، نفت و سایر مشتقات آن حدود ۲۶ درصد وگاز طبیعی تنها ۶ درصد از انرژی مصرفی هند را تشکیل می دهند. با این حال، این کشور قصد دارد سهم بازار گاز طبیعی را تا سال ۲۰۳۰ به ۱۵ درصد افزایش دهد تا آلودگی هوا را کاهش دهد و از سوخت‌های پاک‌تر استفاده کند.
۴. روسیه
روسیه با انتشار ۱۵۷۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، چهارمین شرکت کننده بزرگ در انتشار CO2 در جهان است. روسیه یکی از بزرگترین ذخایر گاز طبیعی در جهان را دارد و گاز طبیعی منبع اولیه انرژی و تولید برق در این کشور است. زغال سنگ، که به طور گسترده در صنایع شیمیایی و سایر مواد اولیه و برای تولید برق در روسیه استفاده می‌شود، همچنین سهم عمده‌ای در انتشار CO2 روسیه دارد. روسیه همچنین تأمین کننده بزرگ گاز طبیعی برای سایر کشورها، در درجه اول در اروپا است.
۵. ژاپن
ژاپن با ۱۵۷۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، پنجمین تولیدکننده بزرگ انتشار CO2 است. ترکیب سوخت انرژی ژاپن پس از حادثه هسته ای ۲۰۱۱ در فوکوشیما تغییر کرد. نفت بزرگترین منبع انرژی در ژاپن است که سهم کل آن از مصرف انرژی در سال ۲۰۱۹؛ ۴۰ درصد بوده است (آخرین رقم موجود).
زغال سنگ هنوز سهم زیادی از مصرف انرژی در ژاپن را تشکیل می دهدرقمی حدود ۲۶ درصد. ژاپن قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ را وابستگی به واردات سوخت هیدروکربنی را کاهش دهد.
منبع اصلی انتشار CO2 چیست؟
سوزاندن زغال سنگ مهم ترین عامل در انتشار CO2 انسانی است. در تمام سوخت‌های فسیلی، زغال‌سنگ بیشترین مصرف کربن را دارد. با توجه به ارزان و همه جا بودن منبع انرژی زغال سنگ، برای چندین دهه در سراسر جهان شبکه های برق را تأمین کرده است.
به نظر می‌رسد فعالیت‌های صنعتی این کشورها به گرم شدن زمین کمک می‌کند. برخی از دانشمندان معتقدند که افزایش گازهای گلخانه‌ایی عامل اصلی این افزایش دما نیست بلکه افزایش انرژی تابیده شده از خورشید عامل اصلی است؛ اما بیشتر کارشناسان هواشناسی تأثیر این عامل را در روند افزایش دمای عمومی کره زمین بسیار ناچیز می‌دانند.
ادامه این افزایش دما آثار مخرب زیادی در بردارد. ممکن است زندگی گیاهان و جانداران دریایی به مخاطره جدی بیفتد. زیستگاه‌های گیاهان و حیوانات دچار تغییرات اساسی شوند. الگوهای آب و هوا دست خوش تغییرات می‌شوند؛ نتیجه آن وقوع سیل، خشک سالی و طوفان‌های شدید مخرب خواهد بود.
افزایش دما با ذوب شدن یخ‌های قطبی، باعث بالا آمدن سطح آب دریاها می‌شود. در مناطق خاصی از زمین، بیماری‌های انسانی گسترش می‌یابد و محصولات کشاورزی نابود شده و تکرار وقوع شرایط بحرانی آب و هوا منجر به خسارت خواهد شد. با تغییرات الگوهای بارش نیز، افزایش سیلاب‌ها و خشکسالی در نواحی مختلف و طوفان‌ها و تندبادها، بیشتر و قدرتمندتر به وقوع خواهند پیوست.
پایان پیام/
